W skrócie o ISBN
Co trzeba wiedzieć o ISBN
ISBN – czy jest obowiązkowy?
Nie, nadanie numeru ISBN nie jest obowiązkowe, ale zdecydowanie warto to zrobić. System ISBN to uznany na całym świecie sposób identyfikacji książek – dobrowolny, opisany w normie PN-ISO 2108:2006.
Choć przepisy prawa nie nakładają obowiązku stosowania ISBN, wielu partnerów branżowych (np. księgarnie czy dystrybutorzy) może oczekiwać, że książka będzie nim oznaczona – brak numeru ISBN często uniemożliwia sprzedaż w tych kanałach.
Uzyskanie numeru ISBN w Polsce nic nie kosztuje! To prosty, bezpłatny krok, który zwiększa profesjonalizm publikacji i otwiera jej drogę do szerszej dystrybucji.
Kim jest wydawca książki?
Wydawca to osoba fizyczna lub firma, która odpowiada za zorganizowanie całego procesu wydania książki – od opracowania treści, przez skład i projekt graficzny, aż po druk i dystrybucję.
Z perspektywy prawa autorskiego, wydawca powinien posiadać wszystkie niezbędne prawa do publikacji książki. Obejmuje to m.in. prawa do tekstu, tłumaczenia oraz projektu graficznego okładki.
Numery ISBN
Numery ISBN przyznawane są w tzw. pulach, czyli pakietach liczących 10, 100, 1000 lub 10 000 numerów. Nie ma możliwości uzyskania pojedynczego numeru ISBN – są one dostępne wyłącznie w zestawach.
Zasady nadawania numerów ISBN
Zgodnie z normą PN-ISO 2108:2006, zasady przyznawania numerów ISBN są jednoznaczne i nie pozostawiają miejsca na dowolność. Norma nie dopuszcza „pożyczania”, „oddawania” ani „bezpłatnego wykorzystywania” numerów ISBN pochodzących z zewnętrznych źródeł – w tym także tych otrzymanych od drukarni oferującej usługę druku książki.
Z naszych obserwacji wynika, że tego typu praktyki najczęściej wynikają z braku wiedzy. Część użytkowników systemu ISBN nie jest świadoma, czym dokładnie jest „wydawca” w rozumieniu systemu, ani że przystąpienie do systemu jest bezpłatne, a założenie konta wydawcy nie wymaga przedstawiania żadnych dokumentów.
Zdecydowanie odradzamy korzystanie z cudzych numerów ISBN – nawet jeśli odbywa się to „bezpłatnie”. ISBN jest powiązany z obniżoną stawką VAT, a jego nieprawidłowe nadanie może zostać zakwestionowane przez urząd skarbowy. W razie wątpliwości zalecamy kontakt z właściwym urzędem skarbowym lub innym organem administracji podatkowej.
Co to jest publikacja monograficzna?
To publikacja zaplanowana jako całość, rozpowszechniana w jednej lub kilku (ale ostatecznie skończonych) częściach – niezależnie od formy fizycznej czy cyfrowej.
Przykłady publikacji, którym MOŻNA nadać numer ISBN:
- drukowane książki i broszury (oraz ich różne wersje produktowe),
- publikacje w alfabecie Braille’a,
- publikacje z określonym zakończeniem, które nie będą kontynuowane,
- mapy,
- filmy edukacyjne, instruktażowe, slajdy,
- książki mówione (np. na CD, DVD, kasetach),
- •publikacje elektroniczne (na nośnikach fizycznych i w Internecie),
- cyfrowe kopie publikacji drukowanych,
- mikroformy,
- oprogramowanie edukacyjne lub instruktażowe,
- publikacje multimedialne (jeśli tekst jest głównym składnikiem).
Dla jakich publikacji nadawany jest numer ISBN?
Aby nadać produktowi numer ISBN, należy odpowiedzieć TAK na wszystkie trzy pytania:
- Czy publikacja opiera się na tekście?
- Czy jest dostępna publicznie?
- Czy stanowi publikację monograficzną (wydawnictwo zwarte)?
Gdzie umieścić numer ISBN?
- na odwrocie strony tytułowej (tzw. stronie redakcyjnej) – w formacie ISBN-13,
- u dołu strony tytułowej – jeśli na stronie redakcyjnej brakuje miejsca,
- w dolnej części czwartej (tylnej) strony okładki – w formie ISBN-13 oraz kodu kreskowego,