W skrócie o ISBN
ISBN – kompendium wiedzy
ISBN – czy jest obowiązkowy?
Nie, nadanie numeru ISBN nie jest obowiązkowe, ale zdecydowanie warto to zrobić. System ISBN to uznany na całym świecie sposób identyfikacji książek – dobrowolny, opisany w normie PN-ISO 2108:2006.
Choć przepisy prawa nie nakładają obowiązku stosowania ISBN, wielu partnerów branżowych (np. księgarnie czy dystrybutorzy) może oczekiwać, że książka będzie nim oznaczona – brak numeru ISBN często uniemożliwia sprzedaż w tych kanałach.
Uzyskanie numeru ISBN w Polsce nic nie kosztuje! To prosty, bezpłatny krok, który zwiększa profesjonalizm publikacji i otwiera jej drogę do szerszej dystrybucji.
Kim jest wydawca książki?
Wydawca to osoba fizyczna lub firma, która odpowiada za zorganizowanie całego procesu wydania książki – od opracowania treści, przez skład i projekt graficzny, aż po druk i dystrybucję.
Z perspektywy prawa autorskiego, wydawca powinien posiadać wszystkie niezbędne prawa do publikacji książki. Obejmuje to m.in. prawa do tekstu, tłumaczenia oraz projektu graficznego okładki.
Numery ISBN
Numery ISBN przyznawane są w tzw. pulach, czyli pakietach liczących 10, 100, 1000 lub 10 000 numerów. Nie ma możliwości uzyskania pojedynczego numeru ISBN – są one dostępne wyłącznie w zestawach.
Zasady nadawania numerów ISBN
Zgodnie z normą PN-ISO 2108:2006, zasady przyznawania numerów ISBN są jednoznaczne i nie pozostawiają miejsca na dowolność. Norma nie dopuszcza „pożyczania”, „oddawania” ani „bezpłatnego wykorzystywania” numerów ISBN pochodzących z zewnętrznych źródeł – w tym także tych otrzymanych od drukarni oferującej usługę druku książki.
Z naszych obserwacji wynika, że tego typu praktyki najczęściej wynikają z braku wiedzy. Część użytkowników systemu ISBN nie jest świadoma, czym dokładnie jest „wydawca” w rozumieniu systemu, ani że przystąpienie do systemu jest bezpłatne, a założenie konta wydawcy nie wymaga przedstawiania żadnych dokumentów.
Zdecydowanie odradzamy korzystanie z cudzych numerów ISBN – nawet jeśli odbywa się to „bezpłatnie”. Takie działanie wymusza generowanie dodatkowych umów zabezpieczających autora przed naruszeniem przez instytucję (wydawnictwo czy drukarnię) prawa autorskiego.
Co to jest publikacja monograficzna?
To publikacja zaplanowana jako całość, rozpowszechniana w jednej lub kilku (ale ostatecznie skończonych) częściach – niezależnie od formy fizycznej czy cyfrowej.
Przykłady publikacji, którym MOŻNA nadać numer ISBN:
- drukowane książki i broszury (oraz ich różne wersje produktowe),
- publikacje w alfabecie Braille’a,
- publikacje z określonym zakończeniem, które nie będą kontynuowane,
- mapy,
- filmy edukacyjne, instruktażowe, slajdy,
- książki mówione (np. na CD, DVD, kasetach),
- •publikacje elektroniczne (na nośnikach fizycznych i w Internecie),
- cyfrowe kopie publikacji drukowanych,
- mikroformy,
- oprogramowanie edukacyjne lub instruktażowe,
- publikacje multimedialne (jeśli tekst jest głównym składnikiem).
Dla jakich publikacji nadawany jest numer ISBN?
Aby nadać produktowi numer ISBN, należy odpowiedzieć TAK na wszystkie trzy pytania:
- Czy publikacja opiera się na tekście?
- Czy jest dostępna publicznie?
- Czy stanowi publikację monograficzną (wydawnictwo zwarte)?
Gdzie umieścić numer ISBN?
- na odwrocie strony tytułowej (tzw. stronie redakcyjnej) – w formacie ISBN-13,
- u dołu strony tytułowej – jeśli na stronie redakcyjnej brakuje miejsca,
- w dolnej części czwartej (tylnej) strony okładki – w formie ISBN-13 oraz kodu kreskowego,
